Pataleshwar Caves : पेशवाईत पुणे वाढताना जवळच नदीपलीकडे भांबवडे हे छोटे गाव होते. याची पाटिलकी शिरोळे घराण्याकडे होती. या गावालगत एक खडकाळ टेकडी होती. त्याच्याजवळ एक जुनी लेणी आणि त्यात खोदलेले एक महादेवाचे दुर्लक्षित मंदिर होते. इ. स. १७७३ मधील सवाई माधवराव यांच्या जन्मावेळीदेखील याची नोंद नव्हती. सन १८१० मध्ये दुसऱ्या बाजीरावांनी एक रुपया भुयारातील महादेवापुढे ठेवला, अशी नोंद होती.
भांबवडेतील रोकडोबा मंदिर, वृद्धेश्वर आणि त्र्यंबकेश्वर ही देवळे प्रामुख्याने नोंदवलेली आढळतात, पण या पाताळेश्वर ऊर्फ पांचाळेश्वरच्या नशिबी उपेक्षाच होती. वास्तविक ही पाताळेश्वर लेणी सहाव्या ते आठव्या शतकामध्ये राष्ट्रकुटांच्या कारकिर्दीत खोदली गेली. ही लेणी भव्य काळ्या पाषाणात एकसंधपणे खोदलेली आहे. लेणीसमोर नंदी मंडपसुद्धा पाषाणात खोदलेला आहे. मोठे दगडी खांब कोरले आहेत; पण ते नुसते चौकोनी आहेत, त्यावर नक्षीकाम नाही, यावरून लेणी बरीच पुरातन असावी असे वाटते. शंकराची पिंड, शेजारी गणपती आणि दुसऱ्या बाजूला चतुर्भुज देवी अशी मंदिरे आहेत. मंदिरांना पूर्ण प्रदक्षिणा मार्ग खोदला आहे.
गुहा प्रशस्त असून त्याच्या सज्जामध्ये कडेला मूर्ती खोदण्याचा प्रयत्न केलेला दिसतो. पुढे १८५७ च्या बंडानंतर इथे एक बाबा बसायला लागले. पाताळेश्वराच्या शेजारील टेकडीवर त्यांचे वास्तव्य होते. या बाबांचे बालपण सोलापूरजवळ होनमुर्गी या खेड्यात गेले. जंगलात राहायचे म्हणून त्यांना ‘जंगली महाराज’ असे नाव लोकांनी दिले. १८९० दरम्यान त्यांचे निधन झाले. भक्तांनी त्या टेकडीवर त्यांचे मंदिर बांधले. त्यामुळे या भागात वर्दळ वाढली अन् पातळेश्वरचेही नशीब उजाडले. लेणीत उतरून जावे लागत असल्यामुळे याला पाताळेश्वर म्हणत असावेत. या भागात संभाजी उद्यान तयार झाले आणि १९७६ दरम्यान मोठा डांबरी रस्ता तयार झाला.
कसे जाल?
शिवाजीनगर भागात ‘जंगली महाराज मंदिर’ आणि ‘पाताळेश्वर लेणी मंदिर’ प्रसिद्ध आहे.
काय पहाल?
अखंड पाषाणात खोदलेले लेणे, नंदी मंडपात विराजमान झालेला नंदी, प्रशस्त गुहा, मोठे चौकोनी खांब, शिवमंदिर आणि जंगली महाराजांचे टुमदार कौलारू मंदिर.
हे पण वाचा-
शहर
- Kalyan Rain: कल्याणमध्ये वादळी वाऱ्याचा फटका, रिक्षावर झाड कोसळलं; ३ जणांचा दुर्दैवी मृत्यू
- Pimpri Accident : कोथिंबीर आणायल गेला अन् परत आलाच नाही, भरधाव जेसीबीनं चिमुकल्याला चिरडलं
- Pune News : दारू वेळेवर न आणून दिल्याचा वाद विकोपाला, काका- पुतण्यानं एकाला जागीच संपवलं; पुण्यात खळबळ
- Degree Admission : बारावीचा निकाल लागला, आता पदवी प्रवेशासाठी धडपड; ऑनलाइन प्रवेश प्रक्रिया आजपासून सुरू
महाराष्ट्र
- Stray Dog : ८-१० मोकाट कुत्र्यांचा हल्ला, अंगाचे लचके तोडले, ७ वर्षाच्या चिमुकलीचा जागेवर मृत्यू
- Godavari River : गोदावरी नदी कोरडी ठाक; जालन्यात गोदाकाठच्या शेकडो गावांमध्ये पाणीटंचाई
- Nashik : चाऱ्यातून विषबाधा; गोठ्यातील ४६ गाईंचा मृत्यू, चारा विक्रेत्यावर गुन्हा दाखल
- Unseasonal Rain : अवकाळीचा तडाखा! पाऊस अन् गारपिटीमुळे उभं पीक आडवं, बळीराज्याच्या डोळ्यात पाणी
गुन्हा
- Pune Crime : प्रेमाच्या जाळ्यात विवाहित महिलेला अडकवलं, नंतर वेश्याव्यवसायात ढकललं; पोलीस कर्मचाऱ्यानेही अब्रु लुटली
- Pune : समाज माध्यमातील ओळखीतून तरुणीवर बलात्कार; हडपसर पोलिसांकडून एकाविरुद्ध गुन्हा
- Pune : पाषाण भागात टोळक्याकडून वाहनांची तोडफोड- चौघांविरुद्ध गु्न्हा
- Mumbai : थंड पाणी देण्याच्या बहाण्याने घरी बोलावलं, ५५ वर्षीय नरधमाकडून ४ वर्षीय चिमुकलीवर बलात्कार; बोरिवलीत खळबळ
राजकीय
- Maharashtra Politics : शिंदेंची शिवसेना चौकशीच्या फेऱ्यात, हेलिकॉप्टरने AB फॉर्म पाठवणं अंगलट!
- Maharashtra Politics : विधानसभेपूर्वी मुंबईत काँग्रेसला मोठा धक्का, रवी राजा यांनी भाजपमध्ये केला प्रवेश
- Maharashtra Politics : किशोर जोरगेवार यांचा अखेर भाजपामध्ये प्रवेश, विरोध करणाऱ्या सुधीर मुनगंटीवार यांनीच केलं स्वागत
- Maharashtra Politics : मुंबई, नांदेडनंतर पुण्यात ठाकरे गटात नाराजी; इच्छुक बंडखोरीच्या तयारीत
इतर
- Aastad Kale : 'राजन नावाचे क्रिमिनल आहेतच की', मुलाचं नाव जहांगीर ठेवल्यामुळे चिन्मय मांडलेकरच्या ट्रोलिंगवर आस्ताद काळेचं स्पष्ट मत
- Ashok Saraf : नाट्य परिषदेचा जीवनगौरव पुरस्कार अभिनेते अशोक सराफ व रोहिणी हटंगडी यांना जाहीर
- Neena Gupta Interview : 'पैशांसाठी मी तशा भूमिका केल्या, देवाकडे प्रार्थना करायची की...' अभिनेत्रीने स्ट्रगलच्या दिवसांतील मांडली व्यथा
- Munawar Faruqui : 'बिग बॉस १७' विनर मुनव्वर फारुकीची प्रकृती बिघडली, रुग्णालयात उपचार सुरू; नेमकं काय झालं?
मनोरंजन
- Anant Ambani Wedding Budget : काय सांगता? अंबानींच्या एका लग्नाच्या बजेटमध्ये पाच सेलिब्रिटींचं लग्न; अनुष्का,दीपिका, प्रियंकाही पडल्या मागे
- बिग बॉस’ फेम अब्दु रोजिकने उरकला १९ वर्षीय अमीराशी साखरपुडा; आनंदाची बातमी देत शेअर केले खास फोटो
- राजकुमार रावच्या ‘श्रीकांत’ची जबरदस्त सुरुवात, कोण आहे ५०० कोटींची कंपनी उभारणारा नेत्रहीन उद्योजक? जाणून घ्या
- ‘महाराष्ट्राची हास्यजत्रा’पेक्षा निलेश साबळेच्या नव्या कार्यक्रमाला प्रेक्षकांच्या चांगला प्रतिसाद, टीआरपीच्या यादीत ‘या’ स्थानावर
विडियो गॅलेरी

1
/
132


भारताने त्यावर अद्याप प्रतिक्रिया दिलेली नाही.#News#OperationSindoor #PahalgamTerrorAttack #Pakistan

मात्र अधिकृत माहिती अद्याप समोर आलेली नाही.#News #KarachiAirport #Pakistan

.#News #MaharashtraNews #MarathiNews #OperationSindoor #Bhandara

७ भारतीय नागरिकांचा मृत्यू झाला आहे.#News #PahalgamTerrorAttack #jammukashmir #OperationSindoor

#News #MaharashtraNews #bharat #OperationSindoor #DonaldTrump

#News #MaharashtraNews #bharat #OperationSindoor #DonaldTrump

#OperationSindoor #BreakingNews #IndianArmedForces #IndiaPakistanWar #airstrike

चिमुकल्यांनी देखील पावसात भिजून आनंद लुटला.#AkolaWeather #RainSession #AkolaRain #News

#RomeoHrangkhawl #Education#CWSNInspiration#TripuraSuccessStory #LatestNews #MarathiNews #Viralvideo

एका झाडाखाली संवाद रंगला होता.#shambhurajdesai #chaundi #cabinetmeeting

#punjabi #uttarakhand #viralvideo #viral #video #latestupdates #latestnews #marathinews

तरुणावर कारवाई होणार का ? पुणेकरांचा सवाल#News #MaharashtraNews #MarathiNews #PuneNews

#Araja#tamilnadu #DMK #MP #lightstand#TamilNaduNews#accident #latestupdates #marathinews #latestnews

#CongressSadbhavanaRally #VijayWadettiwar #ChandrashekharBawankule

फडणवीसांच्या हस्ते उद्घाटन, घरबसल्या बघा अनोखा ड्रोन शो...#sataranews #mahabaleshwar #vennalake
1
/
132

देश विदेश
- Operation Sindoor : भारताचा जबरदस्त एअर स्ट्राईक; दहशतवादी मौलाना मसूद अजहरचा मदरसा उद्ध्वस्त, 'जैश'चे मुख्यालयही नष्ट
- Operation Sindoor: एअर स्ट्राइकनंतर अवघा देश भारतीय लष्कराच्या पाठीशी एकवटला, सर्वच स्तरातून ‘जय हिंद’चा जयघोष!
- Operation Sindoor : पाकिस्तानची नजर मॉक ड्रिलवर; भारताने रात्री दीड वाजता केला एअर स्ट्राईक
- Operation Sindoor : १-२ नाही तर ९० दहशतवादी मारले गेले, ऑपरेशन सिंदूरमुळे घाबरला पाकिस्तान