Pune : गणेशोत्सवासह विविध उत्सवांमध्ये वापरली जाणारी प्लास्टिकची फुले, रंगीत, नक्षीदार प्लास्टिकच्या माळा आणि सजावट साहित्यावर बंदीचा निर्णयच घेतला जात नसल्याने या वर्षीही बाजारपेठांमध्ये निकृष्ट दर्जाच्या प्लास्टिकच्या फुलांचे असंख्य प्रकार दाखल झाले आहेत. राष्ट्रीय हरित न्यायाधिकरणाने (एनजीटी) आदेश देऊनही केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने प्लास्टिक फुले, सजावट साहित्यावर बंदी घातलेली नाही.
प्रशासनाकडून दुर्लक्ष
प्लास्टिक बंदीबाबत प्रशासकीय पातळीवरच दुर्लक्ष होत असल्याने बाजारपेठेत एकल वापर प्लास्टिकची सर्रास विक्री होत आहे. काही वर्षांपूर्वी थर्मोकोल बंदी आल्यानंतर उत्सवातील सजावटीच्या साहित्यामध्ये प्लास्टिकचा वापर वाढत गेला. केंद्र सरकारने दोन वर्षांपूर्वी एकल वापर प्लास्टिकच्या (सिंगल यूज) वापरावर बंदी आणली. मात्र, त्या यादीत सजावट साहित्यातील निकृष्ट दर्जाच्या प्लास्टिकचा समावेश झाला नाही. त्यामुळे या त्रुटीचा गैरफायदा घेऊन विक्रेत्यांनी या वस्तूंची विक्री सुरू ठेवली. प्रशासनानेही प्लास्टिक बंदीच्या जुन्या नियमावलीवर बोट ठेवून विक्रेत्यांवर कारवाईस टाळाटाळ केली.
एनजीटीचा आदेश
सजावट साहित्यातील प्लास्टिक फुलांचा वाढता वापर पर्यावरणासाठी घातक ठरत असल्याची याचिका राष्ट्रीय हरित न्यायाधिकरणाच्या (एनजीटी) पुणे न्यायपीठासमोर दोन वर्षांपूर्वी दाखल झाली होती. प्लास्टिक फुलांच्या वाढत्या वापरामुळे शेतकऱ्यांचेही नुकसान होत असल्याची सबब याचिकेत देण्यात आली होती. त्याची दखल घेऊन एनजीटीने या प्रकरणी केंद्रीय वने, पर्यावरण आणि हवामानबदल मंत्रालय आणि केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने या प्रकरणी समिती स्थापन करून नियमावली तयार करण्याचे आदेश दिला होता. गेल्याच वर्षी मंडळाने समितीही नेमली; पण या समितीचे निर्देश अद्याप स्थानिक प्रशासनापर्यंत पोहोचले नाहीत. त्यामुळे महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळ आणि स्थानिक स्वराज्य संस्थांनी सजावट साहित्याबाबत सोयीस्कररित्या दुर्लक्ष करण्याची भूमिका स्वीकारली आहे.
Mumbai : अल्पवयीन मुलींवर अत्याचार, मुंबईतील दोन प्रकरणे उघडकीस |
‘यादीत समावेश नाही’
प्रशासकीय पातळीवरील अनास्थेचा फायदा घेत गणेशोत्सवाच्या पार्श्वभूमीवर पुण्यातील मध्यवर्ती बाजारपेठेसह उपनगरातील दुकानांमध्ये असंख्य प्रकारचे निकृष्ट दर्जाचे प्लास्टिकचे सजावटीचे साहित्य दाखल झाले आहे. उत्सवादरम्यान वापरले जाणारे प्लास्टिकचे बहुतांश सजावट साहित्य ‘सिंगल यूज’ प्रकारात मोडते; मात्र केंद्र सरकारने बंदी आणलेल्या वस्तूंच्या यादीमध्ये प्लास्टिकची फुले आणि या सजावट साहित्याचा समावेश केलेला नाही, त्यामुळे आम्हाला कारवाई करता येत नाही, या प्लास्टिकच्या रंगीत फुलांचा समावेश बंदीमध्ये करावा यासाठी आमचे प्रयत्न सुरू आहेत, अशी माहिती महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी दिली.
फुले त्रासदायक आहेत कारण
- कृत्रिम फुलांसाठी प्रामुख्याने पॉलिथिनचा वापर होतो.
- केंद्र सरकारने शंभर मायक्रॉनच्या आतील पॉलिथिनवर बंदी जाहीर केली आहे.
- बाजारातील प्लास्टिकच्या फुलांची प्रयोगशाळेत तपासणी केली असता, पॉलिथिनची जाडी सरासरी २९ मायक्रॉन आढळली.
- या फुलांसाठी वापरलेले रासायनिक रंग पर्यावरणीयदृष्ट्या घातक आहेत.
- कालांतराने साहित्याचा रंग फिका होतो, हळूहळू प्लास्टिकचे तुकडेही होतात.
- निकृष्ट दर्जामुळे या प्लास्टिकचे लवकर विघटन होत नाही.
केंद्र सरकारच्या पातळीवर सिंगल यूज प्लास्टिकच्या वस्तूंची यादीमध्ये सजावटीच्या प्लास्टिक फुलांचा समावेश नाही. मात्र, गेल्या काही वर्षांत या साहित्याचे वाढते उत्पादन आणि निकृष्ट दर्जा लक्षात घेऊन त्यावरील बंदीसाठी दोन वर्षांपूर्वी एनजीटीकडे याचिका दाखल झाली होती. न्यायाधिकरणानेही दखल घेऊन केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळासह आठ सदस्यांची समिती नेमली. मात्र, समितीने दिलेला अहवाल वर्ष उलटूनही एनजीटीपर्यंत सरकारने पोहोचवलेला नाही. या दिरंगाईमुळे बाजारपेठेत सिंगल युज सजावट साहित्याची मोठ्या प्रमाणात खरेदी विक्री सुरू आहे. -
स्टिकच्या साहित्याने व्यापली बाजारपेठ
- विक्रेते म्हणतात, प्लास्टिकला दुसरा रास्त दरातील पर्याय नाही, त्यामुळे आम्ही विक्री करतो
- प्लास्टिकच्या वस्तूंचे प्रमाण दर वर्षी वाढतच आहे.
- प्लास्टिकच्या माळा, हार, झुंबर, मखरासाठी खांब, कळस, प्लास्टिकची मंदिरेही बाजारात उपलब्ध.
- लाइटच्या माळांमध्येही प्लास्टिकची फुले, पानांचा वापर वाढला.
शहर
महाराष्ट्र
- Santosh Deshmukh Case: धाराशिवच्या कळंबमध्ये कुजलेल्या अवस्थेत सापडला होता महिलेचा मृतदेह, बीड कनेक्शन आलं समोर
- Latur Crime : शिक्षकच बनला भक्षक! ३ महिन्यांपासून मुलांवर अनैसर्गिक अत्याचार
- Mumbai : निसर्ग उन्नत मार्गावर पर्यटकांची झुंबड, सर्व स्लॉट हाऊसफुल्ल
- Maharashtra Weather Update : हवामान खात्याकडून 'या' भागात गारपीटचा येलो अलर्ट, अवकाळीचे ढग कायम
गुन्हा
- Mumbai Crime : खळबळजनक! मुंबईत ३८ दिवसांच्या बाळाची विक्री करण्यासाठी चोरी? पोलिसांनी असा उधळला चोरट्यांचा डाव
- Pune : शनिवार पेठेतून दुचाकी चोरणारा गजाआड, चोरट्याकडून दुचाकी चोरीसह घरफोडीचे गुन्हे उघड
- Pune Crime : टोळक्याकडून निवृत्त पोलीस अधिकाऱ्याला मारहाण; तलवारी उगारुन घरातील साहित्याची तोडफोड
- Ghatkoper Crime : नकोशी! पाळण्याच्या दोरीनेच ४ महिन्याच्या लेकीचा बापाने जीव घेतला, घाटकोपर हादरलं
राजकीय
- Maharashtra Politics : शिंदेंची शिवसेना चौकशीच्या फेऱ्यात, हेलिकॉप्टरने AB फॉर्म पाठवणं अंगलट!
- Maharashtra Politics : विधानसभेपूर्वी मुंबईत काँग्रेसला मोठा धक्का, रवी राजा यांनी भाजपमध्ये केला प्रवेश
- Maharashtra Politics : किशोर जोरगेवार यांचा अखेर भाजपामध्ये प्रवेश, विरोध करणाऱ्या सुधीर मुनगंटीवार यांनीच केलं स्वागत
- Maharashtra Politics : मुंबई, नांदेडनंतर पुण्यात ठाकरे गटात नाराजी; इच्छुक बंडखोरीच्या तयारीत
इतर
- Aastad Kale : 'राजन नावाचे क्रिमिनल आहेतच की', मुलाचं नाव जहांगीर ठेवल्यामुळे चिन्मय मांडलेकरच्या ट्रोलिंगवर आस्ताद काळेचं स्पष्ट मत
- Ashok Saraf : नाट्य परिषदेचा जीवनगौरव पुरस्कार अभिनेते अशोक सराफ व रोहिणी हटंगडी यांना जाहीर
- Neena Gupta Interview : 'पैशांसाठी मी तशा भूमिका केल्या, देवाकडे प्रार्थना करायची की...' अभिनेत्रीने स्ट्रगलच्या दिवसांतील मांडली व्यथा
- Munawar Faruqui : 'बिग बॉस १७' विनर मुनव्वर फारुकीची प्रकृती बिघडली, रुग्णालयात उपचार सुरू; नेमकं काय झालं?
मनोरंजन
- Anant Ambani Wedding Budget : काय सांगता? अंबानींच्या एका लग्नाच्या बजेटमध्ये पाच सेलिब्रिटींचं लग्न; अनुष्का,दीपिका, प्रियंकाही पडल्या मागे
- बिग बॉस’ फेम अब्दु रोजिकने उरकला १९ वर्षीय अमीराशी साखरपुडा; आनंदाची बातमी देत शेअर केले खास फोटो
- राजकुमार रावच्या ‘श्रीकांत’ची जबरदस्त सुरुवात, कोण आहे ५०० कोटींची कंपनी उभारणारा नेत्रहीन उद्योजक? जाणून घ्या
- ‘महाराष्ट्राची हास्यजत्रा’पेक्षा निलेश साबळेच्या नव्या कार्यक्रमाला प्रेक्षकांच्या चांगला प्रतिसाद, टीआरपीच्या यादीत ‘या’ स्थानावर
विडियो गॅलेरी


















देश विदेश
- Supreme Court : 'स्तन पकडणे बलात्कार नाही...', हायकोर्टाच्या या निर्णायावर सुप्रीम कोर्टाचे ताशेरे
- CM Chandrababu Naidu : ‘तिरुपती मंदिरात फक्त हिंदूंनीच काम करावं’, मुख्यमंत्री चंद्राबाबू नायडू यांचं मोठं विधान
- Bill Gates : “भारत अपेक्षेपेक्षा जास्त वेगाने विकसित होतोय”, बिल गेट्स यांच्याकडून कौतुक; म्हणाले, “नवनिर्मितीचं केंद्र…”
- Vasanthy Cheruveetil : कुठल्याही प्रशिक्षणाशिवाय ५९ वर्षीय भारतीय महिलेने सर केलं एव्हरेस्ट, यूट्युबवरून घेतलेले धडे; पुढचं लक्ष्यही ठरवलं